SİZİ TANIYABİLİRMİYİZ?
Adım Mehmet ALGAN, Şanlıurfa merkez aşağı sanayide esnafım, kendi işyerimde oto tamirciliği yapıyorum.
ARACIMIZI BAKIMA GÖTÜRÜRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Öncelikle müşterinin ustaya güveni olması lazım, araca takılan ve yapılan işçiliğe çok dikkat edilmeli, çoluk çocuğun eline aracı vermemek lazım, çoğu insan araçlarını başka yerlerden yaptırdığı ve orada aracın bakımını tam yapmadıkları için buraya geliyorlar, durumun böyle olmaması lazım çünkü insanlarımız buna ücret ödüyorlar. Araç bakımında güven ve sağlamlık çok önemlidir, aracı bakıma götürdüğünüzde usta parçayı gevşek bırakırsa sürüş esnasında trafik kazasına neden olabilir, bu konuya ustaların dikkat etmesi gerekiyor, arabaları kalfalara bırakıyorlar ve müşteri kalfaya araba tamam mı diye sorduğunda bilmeden tamam diyor, öyle olmaması lazım. Aracın bakımı bittikten sonra ustanın o araca gerekirse prova yapıp elden geçirmesi lazım, hani bu parça tam sıkılmış mı? Bu parça tam yapılmış mı? Diye sorması lazım.
YAPTIĞINIZ İŞE GARANTİ VERİYORMUSUNUZ?
Garanti şartları vardır, örneğin bir araca amortisör takmışsındır ve tabi biz motora garanti vermiyoruz, hiçbir zaman motorda garanti yoktur ama motorun garantisi şu şekildir yağ yakarsa, yağ kaçırırsa, su kaçırırsa, buhar yaparsa o zaman garantilidir ama aracı kullanırken motoru sıkıştırıp kilitlemişse garantiye girmez. Mekanik olarak bir araca amortisör, bilye veya bir kafa taktığımız zaman işletmeye göndeririz ona göre bize bilgi gelir, faturasını kesip firmaya göndeririz, herhangi bir kullanıcı hatası var mı? Araca herhangi bir ağır yük atılmış mı? Ona göre değerlendirip müşteriye yardımcı oluyoruz.
BURADA NE TÜR MAKİNELER VE MALZEMELER KULLANIYORSUNUZ?
Bulunduğumuz tamir atölyesinde kullandığımız malzeme saatli koldur ve bunu motor bakımında kullanıyoruz, diğer sökme takma işlemlerini de hava tabancasıyla yapıyoruz ayrıca ne kadar hava tabancası kullanırsak el ile yaptığımız kontrol her zaman daha iyidir.
MALZEMELERİ NEREDEN NASIL ALIYORSUNUZ VE GARANTİSİ VAR MI?
Parça aldığımız dükkânda aracın plakası yazılır ve yazıldıktan sonra parça nereden alınmış nasıl temin edilmiş bunu müşterimize liste ve fatura olarak veriyoruz. Mecburen aracın bakımı bittikten sonra bir fatura veya liste veriyoruz, liste de araca hangi ay ne takılmışsa görünüyor, örneğin taktığımız bir parça 1 – 2 ay sonra arıza verdi ona göre garanti veriyoruz ve bunu garanti şartlarına göre uyguluyoruz. Örneğin adam aracının üzerine 500 kilo veya 1 ton ağırlığında yük atmış onu garanti karşılamaz, bir de şöyle bir şey var bizim Şanlıurfa yolları tümsekli, taşlı ve çakıllıdır. Hal böyle olunca 1 yıl önce parça taktıran müşteri bana gelip parçayı bende taktırdığını söyleyip tepki gösteriyor, tamam bende takılmış olabilir ama 1 yıl içerisinde bu araç ne şartlarda kullanıldı? Garanti şartları şöyledir örneğin amasyon araca takıldıktan sonra araç garanti süresi içinde asfalttan inmemelidir ama müşteri gidip aracını dağa taşa vurursa garanti diye bir şey kalmaz.
BURAYA NE TÜR ARAÇLAR BAKIM İÇİN GELİYOR?
Şuan biz mekanik olarak karışık çalışıyoruz, her marka araba geliyor ama genelde sabit marka çalışıyoruz.
KAMYON VE TRAKTÖR GİBİ ARAÇLARINDA TAMİRİNİ YAPIYORMUSUNUZ?
Kesinlikle bizim branşımız değildir, biz kendi branşımız olmayan araçların bakımını ve tamirini yapmıyoruz, herkes kendi işini yaparsa sıkıntı olmaz.
FİYATLARI NEYE GÖRE BELİRLİYORSUNUZ?
Fiyatları yaptığımız işe göre belirliyoruz, örneğin bir aracın yağ değişimini yaptık, balata değişimini yaptık ve aracın mazot, hava filtresi değiştiği zaman ayrı ücret alınır ve sadece yağ değişimi yapıldığı zaman da ayrı ücret alınır. Bir aracın mazot filtre değişimi ile yağ değişim fiyatı aynı olmaz, Şanlıurfa esnaflarından da ricam lütfen fiyatları belirli bir seviyede tutalım, örneğin ben bir aracın motorunu 1500 veya 2000 liraya söküyorum ama müşteri motoru başka yerde 1000 liraya yaptırıyor, bunun böyle olmaması lazım. Bazı esnaflar müşterilerin araç tamirini yaparken sıfır yağ pompası alıp çıkma takıyorlar ve o yeni yağ pompasını başka bir araca kullanıyorlar, bu demektir ki o esnaf o ürünü hırsızlık yaparak kazanıyor ve o esnaf iyi oluyor ben kötü oluyorum. Fiyatlar neyse ona uymamız lazım, örneğin ben bir motoru bu rakama söküyorsam başka bir esnaf daha aşağı rakama söküyor, bunu neden yapıyor? Ben burada 8 tane eleman çalıştırıyorum, dükkânın kirası var, vergisi var, buna mecburen hepimizin el koyması lazım.
ARAÇ BAKIMLARI NE ZAMAN YAPILMALI?
Araç bakımları araçtan araca değişir, örneğin en az bir aracın 6 ayda bir bakıma girmesi lazım, 6 ayda bir teker takımı, fren balata takımı, sıvı bakımları ve can güvenliği açısından bunların 6 ayda bir kontrol edilmesi lazım. Bazen müşteriler gelip bana acele ettirip araçlarını muayeneye koyduracaklarını ve tamiri ona göre yapmamı söylüyorlar, ben muayeneye göre tamir yapamam çünkü ben onların can güvenliği için hizmet veriyorum. Aracın freni tutmadığı zaman, aracı inerken boşa attıkları zaman el freni tutmazsa kazaya sebep oluyor, zaten çoğu kazaların sebebi frendir, en az 3 ay veya 6 ayda bir araçların bakıma gelmesi lazım. Piyasada birçok sahte motor yağı var, müşterilerin buna dikkat etmelerini, kaliteli ve güvenilir yerden almalarını istiyorum, şanzıman yağları da 50 – 60 binde bir değiştirilmelidir, motor yağı da 10 – 15 bin arasında değiştirilmelidir, tabi ben 20 bin kilometre olunca değiştirilmesini tavsiye etmiyorum. 20 bin kilo metreye gelmeden 15 binde değişmesi lazım, motor yağları da 10 bin kilometreye gelmeden 8 binde değişmesi lazım. Sürekli motorun uzun ömürlü olması, performansının artması için bakımı yapılmalıdır, böyle olursa içindeki kol yataklarına zarar vermez, yağ pompası tıkanmaz ve içindeki pıhtılaşma daha da azalır, araçlarımızın benzin filtresi, mazot filtresi, yağ filtresi ve hava filtresi her yağ değişiminde değiştirilmelidir. Ustalarımız filtreyi temizliyorlar ama filtre temizlenmez filtre değişir, o yüzden bunlara dikkat etmeli ve güvenli yerde yaptırmamız lazım, mazot filtresinin her yağ değişiminde değişmesi lazım çünkü mazot filtresini değiştirmediğimiz zaman enjektörlere ve başka arızalara sebep olabiliyor. Bir mazot filtresinin en iyisi büyük miktar değil bunu değiştirmediğimiz zaman enjektör kitler o zaman da 5 ve 20 bine kadar yol açar, o yüzden müşterilerimizin buna çok dikkat etmeleri lazım. Şanzıman yağı insanın içinde olan bir organ gibidir ve sürekli çalışır, sürekli çalıştığından dolayı içinde talaş olur, tortu olur ve değişmediği zaman da o yağın bir özelliği kalmaz, hal böyle olunca da motorda türlü sorunlar çıkar. Son model bir aracın bile şanzıman yağını değiştirmek çok para tutmaz ama aracın şanzımanını indirmek çok büyük paradan başlıyor, demek istediğim yazık o yüzden bu konuya dikkat etmeleri lazım.
UZUN YOLA ÇIKARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Uzun yola çıkarken en başta frenlerimizin sağlam olması lazım, sileceklerimizin çalışması lazım, silecek suyunun atması lazım, özellikle park lambalarının yanması ve fren lambalarının yanması lazım, bir de elektronik olarak bütün lambaların yanması lazım. Sinyal lambalarının yanması lazım çünkü sinyal verdiğimiz zaman ışık yanmazsa arkadaki araç bizim sinyal verdiğimizi anlamaz. Özellikle sıvı bakımları ve kış aylarında don olduğu zaman kesinlikle antifriz koymalıyız.
BAYİİLERDEN DESTEK ALIYORMUSUNUZ?
Bazen parça bulunmuyor o zaman destek alıyoruz, örneğin az önce bir arabayı söktük aracın bilyesini bulamadık ve mecburen başka yerden tamamlamak zorunda kaldık. Tabi bu fahiş fiyatlara da değinmek istiyorum çünkü fırsatçılık söz konusu, herkes sabit fiyat alsa müşterilerden, herkes kazanır. ŞANLIURFA ARABA TAMİRİ SEKTÖRÜNDE NE DURUMDA?
Biz şuanda diğer memleketlere göre çok iyiyiz. Sanatımız olsun, kalitemiz olsun çok başarılıyız fakat Şanlıurfa’da parça sıkıntısı yaşıyoruz, çoğu zaman parça bulamıyoruz, Şanlıurfa’nın sanayisini ben 20 dakikada yaya olarak gezerim ama parçacılar bana yok deyip Gaziantep’ten sipariş edeceklerini söylüyorlar. Neden oradan sipariş ediyorsun ki? Buraya getir sen ürünü sat. Bazen parça bulunmadığından dolayı araçları söküyoruz ama pişman olup aracı 10 gün dükkânın önünde bırakmak zorunda kalıyoruz, sonra müşteri bizi arayıp aracının durumunu soruyor ve biz daha tamamlanmadı dediğimizde müşteri bizim araçla ilgilenmediğimizi düşünüyor. Araçla ilgileniyoruz ama parça bulamadığımızdan dolayı araç günlerce dükkânın önünde kalıyor, bazen araç sadece bir bilye değişimi için buraya geliyor ve sabahtan akşama kadar burada kalıyor neden? Çünkü parça yok, neymiş efendim Gaziantep’ten sipariş edeceklermiş, Gaziantep’ten ürün sipariş vermeyin buraya getirip siz satın, siz kendinizi geliştirin. Şuanda biz diğer şehirlere göre başarılıyız, sanatımız iyi, işimizde çok yoğun ama parça sıkıntısı yaşadığımız için bazen o konuda kaybediyoruz, müşteriler bazen bize gelip Şanlıurfa’da parça bulamadıkları için araçlarını Gaziantep’te tamir ettireceklerini söylüyorlar, bu konuya da el atılmasını rica ediyorum.
ÇALIŞMA KOŞULLARINIZ NASIL?
Çalışma koşullarımız sabah 6 akşam 5,5 – 6 saatleri arasındadır, cumartesi günleri öğleden önce kapatıyoruz ve zaten Pazar günleri kapalıyız.
KIŞIN ARAÇ BAKIMI YAPTIRIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Kışın ilk önce aracın antifrizi, termostatı, silecekleri ve kalorifer camının yaptırılması önemlidir, örneğin kışın Şanlıurfa’da kar çok yağmadığı için kış lastiğine gerek duymuyoruz, çoğu kişi de kullanmıyor zaten. Bu bakımlar kış gelmeden önce yaptırılmalıdır, kışın yağmur yağdığında gidip silecekleri yaptırmak mantıksızdır çünkü senin sileceğin sürekli çalışmak zorunda, yağmur yağdığı zaman insanlar tamircilere ve oto elektrikçilere akın ediyorlar. Bu durumun olmaması lazım, yağmur yağmadan 10 gün önce gidilmelidir çünkü eğer erken gidilirse hem arabaları konusunda daha iyi olur hem de usta yönünden sıkışıklık olmaz. Yağmur yağdığı zaman müşteriler akın ederse usta ne yapacak yetiştiremeyecek ama insanlar kış ve yağmur bastırmadan önce gidip kış bakımlarının hazırlığını yapmalılar, durum böyle olursa ne müşteri ne de usta sorun yaşar.
KIŞLIK BAKIM KONUSUNDA MOTOR VE AKÜ HAKKINDA NELER SÖYLEYECEKSİNİZ?
Tabi bunlar önemli konular, kışın akünün iyi bir oto elektrikçinin yanında ölçtürülmesi gereklidir ama bizim ustalarımız ne yapıyorlar araç hafif bir marş basmadığında hemen aküyü değiştiriyorlar, hâlbuki akü ölmemiş aracın marş dinamosunda sorun var. Aracın aküsü değiştikten 2 gün sonra yine sorun çıkacak çünkü aracın marş dinamosu değil aküsü değişti ve akü de elden gitti, bu tür sorunlarla çok karşılaşıyoruz. Müşterimi oto elektrikçiye gönderiyorum gittikten 2 gün sonra arayıp bana şikayet ediyor, ben ne yapabilirim ki? Ustanın en başta akünün şarjını kontrol etmesi lazım, eğer arabada gizli bir kaçak varsa bunların giderilmesi lazım ki müşteri mağdur olmasın.
KIŞIN LPG’Lİ ARAÇLARA NASIL BAKIM YAPILMALIDIR?
Lpg’li araçların ilk önce güvenilir yerlerden tüp ayarının yapılması lazım çünkü aracın hem yaz hem de kış konumu var, konumu kış konumuna getirtmeleri lazım. Araç sabah çalıştırıldığında daha beyin ısınmadan direkt Lpg’ye geçerse stop etme, tekleme ve kayış koparma sorunu olur çünkü seyir halindeyken araç stop ederse kayışı koparır, kayış kopunca sürücü vites atıyor ve durum böyle olunca Triger ve şanzımana zarar verir. Kış gelmeden önce Lpg’li aracın antifrizi, termostatı ve su kaçağını demek istediğim üst kapakta bir sorun var mı diye kontrol etmeleri lazım. Şanlıurfa’da kış geldiği zaman insanların aklına antifriz geliyor, antifriz normalde sürekli araçta bulunması gereken bir maddedir çünkü aracın üst kapağı olsun, hortumu olsun, radyatörü olsun bunları sürekli korur. Ben yazın bile antifriz kullanan bir ustayım, antifriz yazın 901 dereceye kadar ısınır ve 115 dereceye kadar dayanıklıdır, kaynamaz ama su 90 dereceye gelince kaynamaya başlar, sürekli antifriz kullanılması araç için daha iyidir. Antifriz radyatör için de çok önemlidir, antifrizi hem yazın hem de kışın kullansınlar. Aracını yazın bana tamir için getiren müşterilere antifrizi öneriyorum ve beni arayıp şikâyet etmiyorlar ama antifriz kullanmayan müşteriler bana usta aracımız hararet yaptı diyorlar, tabi araç hararet yapar çünkü aracın radyatörü tıkanmış, su kanalları tıkanmış arada bir antifriz kullansınlar ki radyatör temizlensin. Araçlara antifriz koymazlarsa sürekli üst kapak değiştirirler, radyatör değiştirirler ondan sonra da büyük sıkıntılar yaşarlar ve kendi ceplerini yakarlar, tamirciye bir sorun olmuyor zaten, tamirci istediği parçayı al getir diyecek, antifriz önemli bir maddedir ve sürekli kullanılmasını tavsiye ederim.
KIŞIN EL FRENİ ÇEKİLİR Mİ?
Kışın don olduğu zamanlar, örneğin havanın eksiye düştüğü zamanlar el freninin çekilmesini tavsiye etmiyorum çünkü gece el freni çekildikten sonra hava eksiye düştüğünde sabah el frenini indirdiğinizde inmez o yüzden el frenini çekmek yerine araçta takoz bulundurmak lazım. Kışın kar yağdığında, ayaz olduğunda el frenlerinin çekilmesini tavsiye etmiyorum, plastik takoz kullanılmalı veya araç viteste olacak şekilde güvenliğinin sağlanması gerekiyor.
KIŞIN ARACIMIZI ÇALIŞTIRIRKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
tabi ben bunu bütün müşterilerime söylüyorum, dizel araçlarımız türbolu olduğu için kontağın 2 defa açılması lazım ki ısıtma bujileri devreye girsin, kontağı 2 defa açtıktan sonra ısıtma lambası söndükten, bütün arıza lambaları söndükten sonra marşa bastığınızda kesinlikle gaz vermeyin, dizel araçların 4 dakika boyunca çalışması lazım, ondan sonra harekete geçilmelidir. Benzinli araçlarda turbo olmadığı için 2 dakika boyunca çalışır halde kalması lazım, yaz ve kış aylarında kesinlikle araçları çalıştırırken hemen gaza basmayın, marşa bastıktan sonra 3 – 4 dakika bekleyin çünkü yağın mekanik parçaya değmesi lazım.
KIŞIN ARACIMIZDA BULUNDURMAMIZ GEREKEN MALZEMELER NELERDİR?
En azından araçta bulunması gereken malzemeler pense, tornavida ve takviye kablolarıdır, aracın bagajında tebeşir ve ilk yardım çantasının bulunması şarttır. Şuan Şanlıurfa’da bulunan araçların %90’ında yangın söndürme tüpü bulunmaz çünkü insanlar ihtiyaç duymuyorlar. Birinci husus yangın söndürme tüpü, ikinci husus ilk yardım çantasıdır ama bazı insanlar yardım çantalarına pense ve tornavida koyuyorlar, o aletlerin senin sizin sağlığınıza ne faydaları olacak. Yangın söndürme tüpü araçlarında bulunduruyorlar ama gününün geçip geçmediğine bakmıyorlar, yangın söndürme tüplerinin tarihleri vardır, o tarihlerin kontrol edilmesi lazım.
SON OLARAK BURADAN İNSANLARA ARAÇLAR HAKKINDA NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?
Araçlarınızın bakımlarını zamanında yaptırın agresifken araç kullanmayın, agresifken araç kullanırsa, devirsiz kullanırsak hem yakıt çok yakar hem de kazaya sebebiyet verirsiniz. Bensiz almış başını gidiyor ve artık Lpg’li araçlar hakkında bilgi sahibi olmalıyız, Lpg’li araçlarınızı sürekli yüksek devirlerde kullanın, eğer araç böyle kullanılırsa yakıtı ve performansı daha iyi ilerler ayrıca bakımlarını da zamanında yaptırdığınız zaman hem size hem de cebinize katkıda bulunacaktır. Örneğin adamın biri hayatında dizel araç kullanmamış ve aracın balatasını sıyırmış, durum böyle olunca da biz balataya garanti veremiyoruz, dizel araçlar sürekli iyi bir şoför ister, devirli kullanılmasını ister çünkü devir türboludur ve düzgün kullanılmayınca türbo keser, motor kitler.
BİZE ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
Ben Teşekkür ederim.
ŞANLIURFA GAZETESİ
