Şanlıurfa Belediyesi kayıtlarında sadece 1905’ten sonra görev yapan belediye başkanlarını görebiliyoruz.
1950 seçimlerine kadar demokrasi tam uygulanmadığından dolayı 13 belediye başkanı bir nevi atamayla göre gelmiş sayılır.
Çok partili sisteme geçildiğinde Urfa genel nüfusu 298 bin idi ve bunun sadece 81 bini şehir merkezinde yaşıyordu.
Ülkücü gençlik liderlerinden Kadri BARUT’un bağımsız aday olarak girdiği 9 Aralık 1973 seçimlerinde rakiplerini ezerek belediye başkanı seçildiğinde Urfa merkez nüfusu 205 bine ulaşmıştı.
O tarihe kadar göreve gelen tam 22 belediye başkanından hak ettiği hizmeti bir türlü alamayan Urfa’ya otogar, toplu konut (sosyal evler), soğuk hava deposu ve çeşitli sosyal ihtiyaç donatıları ilk defa Kadri BARUT döneminde yapıldı. Yeni yollar ve caddeler açıldı.
Araya senaryosu yazılmış terör olayları ve askeri ihtilal girdikten sonra Urfa seçmeninin belediyeyi milli görüşe teslim ettiği 1984 seçimlerinde Urfa merkez nüfusu 320 binlerdeydi…
1984 seçimlerinden beri göreve gelen 7 belediye başkanından biri dışındakilerin hepsi aynı siyasi geleneğin temsilcisiydi.
Merkez nüfusu 320 binden, 1 milyon 300 bine yükselmişse, “Yeni Urfa son 40 yılda imar edilmiştir” desek yeridir.
Gerçi “imar edilmiştir” mi desek, “imha edilmiştir” mi desek tam bilemedim çünkü;
Yeni Urfa olarak değerlendirebileceğimiz, Haliliye’nin önemli bir kısmı ve Karaköprü’nün tamamı son 40 yılda imara açılmış ve inşa edilmiştir.
6 Şubat 2023 deprem felaketinde ağır hasar alan veya çöken binaların büyük kısmı “Yeni Urfa” bölgesindedir.
15 Mart 2023 su taşkını felaketinde insanlarımızın can verdiği yapılan tamamı “Yeni Urfa” bölgesindedir.
Tabi ki bu yaşananlar birer doğal afettir.
Ama kabul edelim ki, önlem alınmazsa her doğal olay, doğal afete dönüşmeye gebedir.
Zaten, tarım alanlarının imara açılması, sulu yumuşak toprakların imara açılması, dere yataklarının, sulama kanallarının üstüne binalar yapılması pek doğal olaylar değildir.
Bakınız, Karakoyun bilinenin aksine doğal bir dere değil, insan yapısı olan bir su kanalıdır.
Günümüzden 650 yıl önce Urfa’yı egemenliği altına alan Karakoyunlu Türk Devleti, şehri su taşkınlarından korumak için Karakoyun su kanalını inşa etmiştir.
Fakat 650 yıl sonra göreve gelen belediye başkanları su kanalının üstüne binalar yapılmasına izin vermiş, hatta bu da yetmemiş olacak ki, aynı hat üzerine belediye marifetiyle de alışveriş merkezleri inşa edilmiştir.
Yüzlerce yıldan beri akan Cavsak Deresinin üstüne apartmanlar yapılmasına izin veren belediye başkanlarından biri devasa bir otel ve alışveriş merkezinin de bu dere kenarına yapılmasına izin vermiştir.
“Bamya Suyu” olarak bilinen doğal su kaynağının sağ tarafına alışveriş merkezi, sol tarafına Belediye binası ve tam üstüne de cami yine bu dönemde yapılmıştır.
Plansız ve kontrolsüz onlarca gecekondu mahallesi bu dönemde yapılmıştır.
Binaların üstüne fazladan kat çıkılması, apartman bahçelerinin dükkânlara evlere katılması, zemin kat konutların işyerine dönüştürülmesi, işyerine dönüştürülen bu yapıların kolonlarının kesilmesi hep bu dönem yapılmıştır.
Belediye kayıtlarında mutlaka vardır… Son 40 yılda proje üzerinde imara aykırı değişiklik yaptığı için ceza ödeyen kişi sayısı belediyemiz tarafından açıklanırsa, şehir imar planının nasıl imha edildiği daha net görülecektir.
Şimdi soruyorum; Hekimdede, Beykapısı, Harrankapı, Bıçakçı, Kadıoğlu, Kalaboynu, Büyükyol gibi mahallelerin yer aldığı “eski Urfa” doğal afetlerden yok denecek kadar az etkileniyorken, aynı doğal afetlerden “Yeni Urfa” ağır hasarlı çıkıyor veya enkaza dönüyorsa bu vebalin kimin/kimlerindir?
Sizce kim suçlu/sorumlu?