KÜLTÜR SANAT

Urfa'da Misyonerlik Faaliyetleri ve İsviçre Hastanesi'nin Kuruluşu

Urfa bölgesindeki misyonerlik faaliyetleri, 19. yüzyılda Fransisken rahipleri tarafından başlatıldı. "Kapüsen" olarak bilinen bu rahipler, "bir lokma bir hırka" felsefesiyle yaşayarak, katır sırtında köy köy gezerek Hıristiyanlık propagandası yaptılar ve Hıristiyanların Müslüman olmalarını engellemeye çalıştılar.

Abone Ol

Urfa bölgesindeki misyonerlik faaliyetleri, 19. yüzyılda Fransisken rahipleri tarafından başlatıldı. "Kapüsen" olarak bilinen bu rahipler, "bir lokma bir hırka" felsefesiyle yaşayarak, katır sırtında köy köy gezerek Hıristiyanlık propagandası yaptılar ve Hıristiyanların Müslüman olmalarını engellemeye çalıştılar. 1830'larda Urfa'da Protestan cemaatinin temelini atan Kapüsenler, 1856'da bir kilise inşa etmeye başladılar. 1883'te Fransisken rahibeleri de Urfa'ya gelerek misyonerlik çalışmalarına katıldı. Rahibeler, Süryanilerin yoğun olduğu Ellisekiz Meydanı'nda küçük bir kilise-evde yaşadılar ve dikiş-nakış kursları açarak Hıristiyan kadınların sempatisini kazanmaya çalıştılar.

1891'de Amerikalı ve Alman misyonerler de Urfa'ya geldi. Amerikalı misyoner Corinna Shattuck, 1895 Ermeni isyanı sonrasında yetimhaneler, sanat okulu ve körler için eğitim merkezi kurdu. Ayrıca, dantel atölyeleri açarak Ermenilerin ekonomik durumunu iyileştirmeye çalıştı. Alman misyonerler ise "Deutsche Orientmission" örgütü aracılığıyla Urfa'da bir yetimhane ve halı atölyesi kurdu.

İsviçreli misyonerlerin Urfa'ya ilgisi, Dr. Johannes Lepsius ile başladı. Lepsius, 1896'da "Ermenilere Yardım Hayır Kurumu"nu kurdu ve Urfa'da bir klinik açmak üzere Dr. Josephine Zürcher'i gönderdi. 1897'de Urfa'ya gelen Dr. Zürcher, Bıçakçı Mahallesi'nde küçük bir kliniği hizmete açtı. Ancak yoğun çalışma temposu nedeniyle sağlığı bozulan Dr. Zürcher, aynı yılın sonunda görevi bırakmak zorunda kaldı.

1898'de Dr. Herrmann Christ, Urfa'ya gelerek kliniğin başına geçti. Dr. Christ, Urfa'da büyük bir hastane inşa etmek için çalışmalara başladı ve 1901'de tıbbi donanımlı bir hastaneyi hizmete açtı. Bu hastane, Urfa Misyoner Hastanesi (İsviçre Hastanesi) olarak anılmaya başlandı. Dr. Christ'in ardından Dr. Andreas Vischer hastanenin başına geçti ve hastane, 1907'de Basel'de kurulan "Urfa Tıbbi Hayır Kurumu" tarafından desteklendi.

1915'te Urfa'da patlak veren Ermeni isyanı sonrasında hastane kapatıldı, ancak 1918'de yeniden açıldı. 1920'de Dr. Vischer ve ailesi Urfa'dan ayrıldı ve hastanenin yönetimi Jakob Künzler'e devredildi. 1922'de Künzler ailesi de Urfa'dan ayrıldı ve hastane kapatıldı.

Cumhuriyet'in ilk yıllarında Misyoner Hastanesi, Ortamektep olarak hizmet verdi. 1960'lı ve 70'li yıllarda yetiştirme yurdu olarak kullanılan bina, 1980'lerde boşaltıldı. 2001'de Şanlıurfa Valisi Muzaffer Dilek'in girişimleriyle restore edilen bina, Sosyal Merkez olarak hizmete açıldı.  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Aşocağı, Sağlık ve Aile Planlaması Merkezi, Yardımsevenler Derneği, Kadın Eğitimi ve Danışmanlık Merkezi ile Çocuk Eğitimi Merkezi faaliyetlerinden sonra Haliliye Belediyesinin kültür hizmetlerinde kullanılmaktadır.

Bu öykü, Urfa'da küçük bir klinikten büyük bir hastaneye uzanan ve toplumsal hayatta önemli izler bırakan misyonerlik faaliyetlerinin tarihini anlatmaktadır.