Türkiye genelinde olduğu gibi Şanlıurfa'da da evlilik sayıları düşüyor. Bu durumun temelinde ekonomik faktörler yatıyor. Ancak, kültürel özellikler ve geleneksel uygulamalar da evlilikleri etkileyen önemli unsurlar arasında yer alıyor.
Türkiye'de Evlilik Sayıları Azalıyor, Şanlıurfa'da da Düşüş Gözleniyor
Türkiye genelinde evlilik sayıları düşüş gösterirken, Şanlıurfa'da da benzer bir eğilim gözleniyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında 575 bin 891 çift evlenirken, bu sayı 2023 yılında 565 bin 435'e geriledi. Bu düşüş, kaba evlenme hızına da yansıdı. 2023 yılında kaba evlenme hızı binde 6,63 olarak gerçekleşti.
Şanlıurfa'da Dalgalanma ve Düşüş
Şanlıurfa'da ise evlenme sayılarında son yıllarda dalgalanmalar görülmekle birlikte, genel bir düşüş trendi hakim. TÜİK verilerine göre, Şanlıurfa'daki evlenme sayıları şu şekilde gerçekleşti:
- 2019: 14.912
- 2020: 14.963
- 2021: 17.192
- 2022: 17.609
- 2023: 15.155
Görüldüğü gibi, 2023 yılında evlenme sayısı bir önceki yıla göre önemli ölçüde azaldı. Kaba evlenme hızı da 2022'deki 8,17'den 2023'te 6,91'e düştü.
Ekonomik Faktörler Önemli Rol Oynuyor
Bilim adamlarının yaptığı araştırmalar, Türkiye'deki evlilik oranlarındaki düşüşün ülke ekonomisinin gidişatıyla yakından ilgili olduğunu gösteriyor. Ekonomik belirsizlikler, işsizlik ve geçim sıkıntısı gibi faktörler, gençlerin evlilik kararı almasını zorlaştırıyor.
Şanlıurfa'daki Durum Daha Karmaşık
Şanlıurfa'daki düşüşün nedenleri de benzer şekilde ekonomik faktörlere bağlanabilir. Ancak, bölgedeki kültürel özellikler ve geleneksel uygulamalar da evlilikleri etkileyebilir. Örneğin, bazı bölgelerde görülen başlık parası uygulaması, evlilik maliyetini artırarak gençleri zor durumda bırakabiliyor.
Şanlıurfa'da Evlilikler Altın Yüzünden Zorlaşıyor: Vatandaşlar Devlet Desteği Bekliyor
Şanlıurfa Gazetesi'ne konuşan Hilal Akyüz, Şanlıurfa ve Doğu bölgesinde yaygın olan altın kültürünün evlilikleri zorlaştırdığını belirterek devletin bu konuda yardım etmesi gerektiğini söyledi.
Akyüz, "Şanlıurfa'da ve genel olarak doğu bölgesinde altın kültürü çok fazla olduğu için doğal olarak insanlar evlenmekte zorluk çekiyorlar" dedi. Altın fiyatlarının yüksek olması nedeniyle evlilik maliyetlerinin arttığına dikkat çeken Akyüz, "Devletin bu konuda bir yardım yapması gerekiyor çünkü o kadar insanlardan vergi alınıyor bir zahmet de gençlere yardımcı olsunlar" şeklinde konuştu.
Akyüz'ün açıklamaları, Şanlıurfa'da evlilik hazırlığı yapan çiftlerin karşılaştığı zorlukları gözler önüne seriyor. Yüksek altın fiyatları, birçok çiftin evlilik hayallerini ertelemesine veya daha mütevazı bir düğün yapmak zorunda kalmasına neden oluyor. Vatandaşlar, devletin bu konuda bir destek mekanizması oluşturmasını ve gençlere evlilik konusunda maddi yardımda bulunmasını talep ediyor.
Şanlıurfa'da Evlilik Hayalleri Ekonomik Engellere Takılıyor: Vatandaşlar Devlet Desteği Bekliyor
Şanlıurfa Gazetesi'ne konuşan Hatice Kılıç, ekonomik sıkıntıların gençlerin evlilik hayallerini olumsuz etkilediğini ve devletin bu konuda destek olması gerektiğini vurguladı.
Kılıç, "Ekonomik sıkıntılar olduğu için gençler başka yollara sapıyorlar, ben gençlerimize çok üzülüyorum ve Allah’a onların doğru yolda olmaları için çokça dua ediyorum" dedi. Gençlerin asgari ücretle geçinmekte zorlandığını ve bu nedenle evlenemediklerini belirten Kılıç, "Gençlerimize devletimizin evlilik konusunda yardım etmesi gerekiyor çünkü asgari ücretle geçinemiyorlar bu durumda da evlenemezler" şeklinde konuştu.
Ekonomik zorlukların yanı sıra başlık parası gibi geleneksel uygulamaların da evliliği zorlaştırdığına dikkat çeken Kılıç, "Bunun dışında tekrardan başlık parası çıkmış gerçekten Allah gençlere yardım etsin" ifadelerini kullandı.
Başlık Parasının Kökenleri ve Tarihi
- İlk Çağlar: Başlık parasının kökenleri, ilkel topluluklara kadar uzanmaktadır. Bu dönemlerde, kadınlar genellikle değerli bir varlık olarak görülüyordu ve evlilik, bir nevi "alışveriş" olarak algılanıyordu. Erkek tarafı, kadın tarafına bir miktar para veya mal vererek, kadını ailesinden "satın alıyordu".
- Antik Dönem: Başlık parası uygulaması, Antik Mısır, Yunan ve Roma gibi uygarlıklarda da görülmüştür. Bu dönemlerde, başlık parası genellikle kadının ailesine veriliyordu ve kadının toplumdaki statüsünü gösteriyordu.
- Orta Çağ: Orta Çağ Avrupa'sında ise "çeyiz" geleneği yaygınlaşmıştır. Çeyiz, kadının ailesi tarafından evliliğe katkı olarak verilen mal ve para anlamına geliyordu. Ancak, bazı bölgelerde başlık parası uygulaması da devam etmiştir.
- Osmanlı İmparatorluğu: Osmanlı İmparatorluğu'nda da başlık parası uygulaması yaygındı. Bu dönemde, başlık parası genellikle kızın ailesine veriliyordu ve mehr olarak adlandırılıyordu. Mehir, kadının güvencesi olarak kabul ediliyordu.
- Günümüz: Günümüzde, başlık parası uygulaması bazı bölgelerde hala devam etmektedir. Özellikle kırsal bölgelerde ve geleneksel toplumlarda başlık parası, evliliğin önemli bir parçası olarak görülmektedir. Ancak, modern toplumlarda başlık parası uygulaması giderek azalmaktadır.
Başlık Parasının Anlamı ve İşlevi
Başlık parası, farklı kültürlerde farklı anlamlara gelebilir. Bazı toplumlarda, başlık parası kadının değerini ve ailesinin itibarını gösterirken, bazı toplumlarda ise kadının ailesine bir tür tazminat olarak algılanır. Başlık parası, aynı zamanda evliliğin resmiyet kazanması ve toplumsal onay alması için de bir gereklilik olabilir.
Başlık Parası Hakkında Tartışmalar
Başlık parası uygulaması, günümüzde bazı kesimler tarafından eleştirilmektedir. Eleştirenler, başlık parasının kadını bir meta olarak görmeyi ve eşitsizliği körüklediğini savunmaktadır. Ayrıca, başlık parası yüzünden bazı gençlerin evlenemediği ve bu durumun toplumsal sorunlara yol açtığı da belirtilmektedir. Başlık parası, kökenleri çok eskiye dayanan ve farklı kültürlerde farklı anlamlara gelen bir gelenektir. Günümüzde, başlık parası uygulaması bazı bölgelerde hala devam etse de, modern toplumlarda giderek azalmaktadır. Başlık parası hakkında farklı görüşler bulunsa da, bu geleneğin toplumsal ve kültürel bağlamı dikkate alınmalıdır.
