Şanlıurfa’da insanlar sürekli geçmişten bahs ederek, geçmişi arıyor.
Şanlıurfa İlimiz önceden küçük şirin ve insanlarının çoğunun biri birini tanıdığı bir il iken GAP ile birlikte büyüyerek göç almaya başladı. Şanlıurfa son zamanlarda aldığı göç ile Genel Nüfusunu 2 Milyona yaklaştırdı. Şanlıurfa’nın şimdiki durumundan eski Şanlıurfalılar pek memnun değil. Hangi Şanlıurfalı ile konuşsan eskiden bahs ediyor. Eskinin güzelliklerinden söz ediyor. Şanlıurfalı eski Şanlıurfa’yı arıyor. Şanlıurfa’nın büyümesi Büyükşehir olması Bazılarını mutlu ederken bazılarını da hiç de memnun etmemiş.
Eski Şanlıurfalılar Neden geçmişi arıyor. Eskiden Şanlıurfa’da saygı, sevgi, yardımlaşma, Komşu ilişkileri, ön planda tutuluyordu. Şimdi ise genellikle menfaat, çıkar ön planda tutuluyor. Eskiden Şanlıurfa’da Halk genellikle tarım ve hayvancılık ile geçimini sağlıyordu. Halkın kazancı az olsa da huzuru vardı. Halkın huzurunun olmasının en büyük nedeni ise Şanlıurfa’da Saygı, sevgi, kardeşlik ön planda tutuluyordu. Şanlıurfa’da insanların Huzurunun olmasının 2. nedeni ise sebze, meyvenin doğal olarak yetiştirilmesi, insanların çoğunun kendi bahçesinde, tarlasında, bağında sebze ve meyve yetiştirmesiydi. İnsanlar ekip biçtiklerini tarladan bahçeden kaldırmadan O malınöşürünü vererek te huzur buluyordu. Çünkü insanların ihtiyaç sahiplerine yapmış olduğu yardımlarda insanlara huzuru getiriyordu. Şimdi İnsanlarımızın çoğu belki de öşür’ün ne olduğunu bilmiyordur. Kısaca Öşürün ne olduğundan da bahs edelim. Öşür Tarım ürünlerinin zekatına denir. Resulullah (sav) buyurdular ki: “Nehir ve yağmur sularının suladığı şeylerden (zekat olarak) öşür (onda bir) alınır. Hayvanla sulananlardan öşrün yarısı (yirmide bir) zekat alınır.”Önceleri Şanlıurfa yaşam standartlarının en ucuz olduğu il iken Şimdi ise Şanlıurfa’da da yaşam standartları zorlaşmış durumda. Önceleri Şanlıurfa’da Tarım ve hayvancılık çok yapıldığı için Özellikle tarım ürünleri, et, süt, yoğurt, peynir, hem bol hem de uygun fiyatlıydı. Önceleri diğer büyükşehirler ile Şanlıurfa arasında tarım ve hayvansal ürünler arasında çok büyük farklılık vardı. Yani Şanlıurfa’da diğer İllere göre fiyatlar yarı yarıya idi. Sadece eti örnek verelim. Şanlıurfa’da şu anda 1 kilo et fiyatı 40 ile 45 TL arasında satılıyor. Diğer büyükşehirlerde fiyatlar İlimiz ile aynıdır veya İlimize nazaran daha da uygundur.
Şimdi Türkiye Genelindeki Büyükşehirlerde her şeyin fiyatı ne kadar ise Şanlıurfa’da da fiyatlar yaklaşık aynı durumda. Hatta tekstil ürünleri Şanlıurfa’da diğer İllerden daha pahalı. Şanlıurfa’da Gayri Menkulden ise hiç bahs etmemek istiyor insan. Şanlıurfa’da özellikle bağ, bahçe arsa fiyatları diğer İllere nazaran çok çok pahalı durumda. Örnek vermek istersek, Bazen İl Dışına çıktığım zaman bazı araştırmalarda yapıyorum. Örneğin Aydın İl merkezine 20 Kilometre Uzaklıktaki bir zeytinliğin dönüm fiyatı 5-6 Bin TL iken Şanlıurfa’da İl Merkezine 20 Kilometre uzak olan bir zeytinliğin dönüm fiyatı en az 30-40 bin TL Şanlıurfalılar öncelikle eski saygı ve sevginin eskisi kadar yaygın olmadığı için, Şanlıurfa’da da her şeyin pahalandığı ve hayat şartlarının zorlandığı için hep geçmişi arıyor. Aramakta da haklılar Şimdi gerçekten de İnsanların çoğunluğu hep menfaat ve çıkarı ön planda tutmaya başlamış. Yazımı sonlandırırken Şanlıurfa’da eskiden uygulanan örf ve adetlerin bundan sonda daha fazla uygulanması dileğiyle sevgi ve saygılar sunarım…
